Thực tế, tứ linh gồm Long, Lân, Quy, Phụng được bắt nguồn từ bốn linh thần gồm Thanh Long, Bạch Hổ, Huyền Vũ và Chu Tước. Tứ Linh được người xưa tạo ra từ bốn chòm sao cùng tên ở bốn phương trời. Chúng mang bên mình bốn nguyên tố tạo thành trời đất theo quan niệm của người xưa (lửa, nước, đất và gió). Và việc chọn nơi để làm thành kinh đô phải hội tụ yếu tố hòa hợp giữa các nguyên tố ấy.
Theo truyền thuyết nói rằng “Kỳ lân tín nghĩa, Phượng Hoàng trị loan, Rùa báo điềm lành còn Rồng thì có phép biến hóa”. Ý nói: con Kỳ Lân là biểu tượng của đức hạnh đôn hậu, tượng trưng cho thời thịnh trị thái bình. Phượng Hoàng giữ gìn cho cuộc sống bình yên, Rồng có thể hô phong hoán vũ nên tượng trưng cho quyền lực và sự tôn nghiêm, còn Rùa thì biết trước tương lai, và cũng là con vật tượng trưng cho sự trường thọ.
Trong thực tế thì chỉ có Rùa là có thực còn lại đều là những con vật thần thoại hay nói cách khác đó là hình tượng nghệ thuật do con người sáng tạo ra, cũng chính vì đó nên Rồng và Phượng Hoàng ( Long – Phụng) có hình ảnh rất đẹp.
Kỳ Lân: trong truyền thuyết có mình giống Hươu , có vẩy như Cá, đầu chỉ có một sừng duy nhất, đuôi giống đuôi Trâu, là con vật có tính ôn hòa thuần nhã, độ lượng, cho nên được coi là loài vật nhân hậu có đức hạnh.
Trong thời khai quốc Rồng và Phượng Hoàng được sùng bái, được coi là thủy tổ, tượng trưng của nhiều bộ lạc và được thờ cúng. Theo truyền thuyết thì Rồng có 9 bộ phận trên cơ thể đó là: Sừng Huơu, đầu và cổ Rắn, mắt Tôm, tai Bò, bụng giống loài sò hến, vẩy cá chép, vuốt chim Ưng, và bàn chân Hổ.
Phượng Hoàng còn gọi tắt là Phượng. Theo truyền thuyết thì chim Phượng Hoàng cao 6 thước, đầu Gà, cổ Rắn, hàm yến, lưng Hổ và có 5 sắc ( Ngũ sắc)
Trong văn hóa dân gian, rồng phượng là biểu tượng của sự tốt lành, nếu xuất hiện Long – Phượng thì đó là những điềm tốt, vì vậy mà có câu ” Long Phượng Tường Trình” ý nói Rồng Phượng báo điềm lành. Ở Việt Nam có tích Thăng Long Đất Rồng Bay vì thế thủ đô Hà Nội mới được chọn làm nơi đầu não của đất nước.
Rùa là con vật có thật, giỏi chịu đựng đói khát, có sức sống cực kỳ mạnh mẽ và tuổi thọ cao “Cụ Rùa”. Chính vì vậy rùa là biểu tượng của sự trường thọ. Mặt khác Rùa lại được cho là linh thiêng bởi Thần Rùa biết trước điều may rủi, nên Rùa còn được coi là con vật trung gian giữa rùa với thần linh.